Hỏi:Xin giải đáp về 1 tình huống trong đấu thầu rộng rãi mua sắm hàng hóa (MSHH).
Có 2 nhà thầu A và B tham gia đấu thầu và đều được đánh giá là vượt qua yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm. Tiếp đó việc đánh giá cho kết quả như sau:
- Xét về mặt kỹ thuật: mức điểm yêu cầu tối thiểu quy định trong TCĐG là 80/100 thì nhà thầu A đạt 96/100, còn nhà thầu B đạt 90/100;
- Xét về giá: nhà thầu A có giá dự thầu 3100 tr. Đồng, còn nhà thầu B có giá dự thầu 3050 tr.đồng
Cả 2 nhà thầu đều không có lỗi cần sửa và không có sai lệch cần hiệu chỉnh
- Căn cứ TCĐG nêu trong HSMT để xác định đánh giá thì kết quả như sau:
+ Nhà thầu A = 3229 tr. Đồng
+ Nhà thầu B = 3389 tr. Đồng
- Tổ chuyên gia đấu thầu đề nghị
Nhà thầu A xếp hạng thứ 1 với giá đề nghị trúng thầu 3100 tr.đồng
Nhà thầu B xếp hạng thứ 2 với giá đề nghị trúng thầu 3050tr.đồng
Tuy nhiên cơ quan thẩm định không thống nhất với kết quả xếp hạng của tổ chuyên gia đấu thầu? Vậy đúng hay sai?
Phương pháp đưa về mặt bằng để xác định đánh giá dựa trên điểm về kỹ thuật như vậy có hợp lý và đúng luật không?
Trả lời:1. Việc đánh giá HSDT để làm cơ sở cho việc so sánh, xếp hạng HSDT là phải dựa trên TCĐG và các yêu cầu bên trong HSMT (Điều 28 Luật Đấu thầu). Trong Luật Đấu thầu (Điều 4 khoản 4) quy định “HSMT … là căn cứ pháp lý để BMT đánh giá HSDT nhằm lựa chọn nhà thầu trúng thầu…” Theo Luật Đấu thầu được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 38 thì Chủ đầu tư là người phê duyệt HSMT trên cơ sở báo cáo thẩm định. Do vậy việc xác định đánh giá đối với nhà thầu A và nhà thầu B như trong tình huống nêu ra đã căn cứ vào TCĐG trong HSMT nên kết quả đánh giá là có đủ cơ sở pháp lý. Việc cơ quan thẩm định không muốn thống nhất kết quả xếp hạng là thiếu cơ sở pháp lý, nhưng cơ quan thẩm định có thể nhận xét về TCĐG nói riêng và về HSMT nói chung.
Gần đây trong Luật số 38 có bổ sung trách nhiệm của người có thẩm quyền là “Hủy, đình chỉ cuộc thầu hoặc không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu..”. Nội dung này được quy định cụ thể tại Điều 66 NĐ 85/CP là người có thẩm quyền có thể “Hủy đấu thầu” khi có cơ sở rằng HSMT, HSYC không tuân thủ theo quy định của pháp luật về đấu thầu hoặc pháo luật khác có liên quan dẫn đến không lựa chọn được nhà thầu trúng thầu hoặc nhà thầu trúng thầu không đáp ứng yêu cầu của gói thầu
Với quy định mới này, thì ý kiến nhận xét của cơ quan thẩm định về kết quả đánh giá HSDT có thể sẽ là cơ sở cho người có thẩm quyền xem xét, đưa ra quyết định cho phù hợp
2. Phương pháp xác định giá đánh giá (đưa về 1 mặt bằng) nằm trong TCĐG thuộc HSMT là trách nhiệm, thẩm quyền phê duyệt của Chủ đầu tư (luật số 38). Tuy nhiên, dễ dàng nhận thấy cách xác định giá đánh giá như trong tình huống nêu ra thiếu tính khoa học. Bởi lẽ sử dụng thang điểm đánh giá về mặt kỹ thuật của HSDT đã là mang tính chủ quan, phụ thuộc vào nhận thức chủ quan của từng người. Với cơ cấu của thang điểm này thì điểm kỹ thuật của nhà thầu A cao hơn điểm kỹ thuật của nhà thầu B, với cơ cấu khác chưa biết chừng lại ngược lại. Giờ đây lại căn cứ vào điểm kỹ thuật để xác định giá đánh giá thì lại làm cho sự chủ quan được nhân lên, làm sao đảm bảo được sự công bằng,
Chính vì vậy, trong các mẫu HSMT được ban hành kèm theo TT01/BKH (mẫu HSMT xây lắp), TT 05/BKH (mẫu HSMT MSHH) do Bộ KH&ĐT ban hành có yêu cầu khi đánh giá sự khác nhau của các HSDT về mặt kỹ thuật để xác định giá đánh giá (sự khác nhau về công suất, hiệu suất, mức tiêu hao điện năng..) về điều kiện tài chính – thương mại, về các yếu tố khác.. đều phải quy định thành tiền. Chẳng hạn trở thành tình huống nêu ra thì cần làm rõ:
Nhà thầu A đạt 96 điểm (về mặt kỹ thuật) thì việc cao hơn 6 điểm của nhà thầu A mang lại những lợi thế tính bằng tiền là bao nhiêu? Ví dụ: Do hiệu suất máy của nhà thầu A cao hơn hiệu suất máy của nhà thầu B là 1% nên mang lại 1 trị giá 20tr.đồng để so sánh với giá đánh giá của nhà thầu B
Việc xác định giá đánh giá như trong tình huống nêu ra theo cách quy kết quả chấm điểm (dựa trên chủ quan) thành tiền (giá trị thực tế) là thiếu khoa học, thiếu tính thuyết phục, không nên và không thể chấp nhận. Việc chuyển điểm thành tiền trong đấu thầu hiện chỉ được dung trong đánh giá các gói thầu DVTV khi xác định điểm tổng hợp đói với gói thầu tư vấn không yêu cầu kỹ thuật cao.
.jpg)