Điều kiện tiên quyết

Hỏi:

Theo NĐ 85/CP, các nhà thầu tham dự thầu được phép bổ xung tài liệu chứng minh về tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm. Trường hợp HSMT không yêu cầu nộp tài liệu đó nhưng vì tài liệu đó là cần thiết để chứng minh thì nhà thầu đáo ứng điều kiện tiên quyết như quy định trong nghị trong NĐ 85/CP thì có được yêu cầu nhà thầu bổ xung không?

Trả lời

Đầu tiên phải lưu ý rằng HSMT là căn cứ pháp lý để nhà thầu chuẩn bị HSDT, để BMT để đánh giá HSDT và cũng là căn cứ để thương thảo, hoàn thiện hợp đồng (Điều 1 khoảng 24 Luật Đấu thầu). Do vai trò quan trọng như vậy (là “căm cứ pháp lý”) nên việc sửa đổi HSMT sau khi phát hành chỉ được phép tiến hành tối thiểu 10 ngày trước thời điểm đóng thầu (Điều 33 Luật Đấu thầu), tối thiểu 3 ngày trước thời điểm đóng thầu đối với gói thầu quy mô nhỏ (Điều 33 NĐ 85/CP). Như vậy về nguyên tắc sau khi mở thầu, BMT không thể yêu cầu nhà thầu cung cấp các nội dung ngoài yêu cầu đã nêu trong HSMT để đảm bảo sự minh bạch, công bằng.

Tuy nhiên vì HSMT không yêu cầu về tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu thì nhà thầu được lựa chọn có thể không đủ điều kiện đảm bảo thực hiện gói thầu. Khi đó, người có thẩm quyền nếu có đủ thông tin về cuộc đấu thầu thì có thể sẽ áp dụng quy định tại Điều 2 Luật số 38 và được cụ thể hóa tại Điều 66 NĐ 85/CP để yêu cầu “hủy Đấu thầu”. Nếu xảy ra việc này thì căn cứ Điều 75 Luật đấu thầu, ai gây ra thiệt hại (do phải tổ chức đấu thầu lại với HSMT mới) thì người đó sẽ phải bỏ tiền để đền bù, khắc phục.

Tình huống của bạn cho thấy điều kiện tiên quyết (yêu cầu quan trọng) trong mẫu HSMT đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành là những yêu cầu không thể bỏ qua đối với bất kỳ HSMT nào thì nó đã bị bỏ qua trong trường hợp này. Theo quy trình, sau khi HSMT được lập sẽ phải qua thẩm định để có cơ sở trình chủ đầu tư xem xét, quyết định. Trong tình huống này, vai trò của công tác thẩm định HSMT để phát hiện các sơ suất trong tài liệu quan trọng này hình như quá mờ nhạt nếu không nói là thiếu trách nhiệm. Mặc dù theo quy định người lập HSMT, người thẩm định HSMT đều có “chứng chỉ về đấu thầu” nhưng có vẻ như chứng chỉ như vậy vẫn là chưa đủ. Trong NĐ 85?CP (Điều 59 khoản 6) Chính phủ cho phép khi nội bộ Chủ đầu tư không đủ năng lực để thẩm định HSMT thì Chủ đầu tư có thể lựa chọn (thuê) một tổ chức tư vấn đủ năng lực và kinh nghiệm làm nhiệm vụ thẩm định HSMT. Đây có thể là HSMT. Đây có thể là một giải pháp tích cực vừa đảm bảo tính khách quan và vừa nâng cao trách nhiệm trong công việc thẩm định.